احتمالا شما هم یکی از کسانی هستید که داستان قورباغه در حال جوشیدن را شنیده اید، داستانی که می گوید اگر قورباغه ای را در قابلمه آب گرم بگذارید و حرارت را کم کم زیاد کنید، قورباغه بدبخت اصلا متوجه افزایش دما نمی شود. . و خیلی زود قبل از اینکه احساس کندی کند، به موجودی در حال جوش تبدیل شود! متاسفانه یا خوشبختانه باید اعلام کرد که این ماجرا اصلا از نظر علمی صحت ندارد و می توان آن را در زمره افسانه ها قرار داد. در واقع قورباغه داخل گلدان به راحتی می تواند افزایش دما و گرم شدن آب را حس کند و با یک پرش از گلدان به محیطی امن فرار کند.
قورباغه آب پز یا انسان آب پز!
البته به نظر می رسد داستان قورباغه در حال جوشیدن برای ما انسان ها هم صادق است، چرا که این روزها با خوشحالی در دیگ زمین نشسته ایم و لبخند می زنیم و دمای هوا هر روز نسبت به قبل بیشتر می شود. در واقع، ما در شرایطی زندگی می کنیم که در حال بحث هستیم که آیا با وجود افزایش چشمگیر دما می توانیم به دماسنج ها اعتماد کنیم. برخی از ما ادعا می کنیم که این سخنان بیهوده نیست و گرمایش زمین یک افسانه است!
اگر میانگین دمای جهانی یک درجه بیشتر از آنچه هماکنون است، افزایش پیدا کند، سردترین شبهای قطب شمال ممکن است تا 10 درجه گرمتر شوند!
جالب است بدانید که از سال 1850 میانگین دمای کره زمین یک درجه سانتیگراد افزایش یافته است. اگرچه ممکن است در برخی نقاط این افزایش دما احساس نشود، اما باید توجه داشته باشید که ما در مورد میانگین دمای جهانی صحبت می کنیم. در واقع بسیاری از نقاط زمین افزایش دمایی بیش از این مقدار را تجربه کرده اند. به عنوان مثال، مناطقی در قطب شمال وجود دارند که 4 درجه گرمتر از قبل شده اند. از این نظر، برای شفافتر شدن بحث، لازم است بدانید که اگر میانگین دمای جهانی یک درجه بیشتر از الان افزایش یابد، سردترین شبهای قطب شمال میتواند تا 10 درجه گرمتر شود.
علت اصلی گرم شدن کره زمین چیست؟
اما چگونه ما انسان ها به چنین نقطه ای رسیدیم و چه اتفاقی باعث گرم شدن کره زمین شد؟ به طور کلی، تقریباً هر چیزی که زندگی مدرن را ممکن می کند، به سوخت های فسیلی بستگی دارد. هنگامی که سوخت های فسیلی سوزانده می شوند، دی اکسید کربن آزاد شده در جو در نهایت در جو زمین به دام می افتد و برای صدها یا حتی هزاران سال باقی می ماند.
در واقع در این روش گرما اجازه ورود دارد اما خروج آن امکان پذیر نیست. از طرفی گرمای نور خورشید که از طریق جو به زمین می رسد همه چیز را گرم می کند و در نتیجه اجسام داغ تشعشعات مادون قرمز ساطع می کنند. از آنجایی که ساختار جو زمین به طور طبیعی به گونه ای است که این تابش را جذب نمی کند، تابش مادون قرمز باید به فضا بازگردانده شود. اما وجود گازهای گلخانه ای مانند دی اکسید کربن و متان طول موج های مادون قرمز را جذب می کند.
اگر با همین سرعت به انتشار گازهای گلخانهای ادامه دهیم دمای میانگین کرهی زمین تا 4 درجه سانتیگراد تا قبل از سال 2100 افزایش پیدا میکند!
بنابراین وقتی گازهای گلخانه ای بیشتری وارد جو می شود، گرمای کمتری به فضا باز می گردد و سیاره ما گرم می شود. دانشمندان پیش بینی می کنند که اگر به انتشار گازهای گلخانه ای با این سرعت ادامه دهیم، میانگین دمای زمین تا سال 2100 4 درجه سانتیگراد افزایش خواهد یافت. دانشمندان اذعان دارند که آستانه افزایش متوسط دمای زمین حدود 1.5 درجه سانتیگراد است. این عبارت به این معنی است که اگر میانگین دمای کره زمین به بیش از 1.5 درجه برسد، کره زمین شاهد تغییرات شدید اقلیمی و اثرات منفی بیشتری خواهد بود. به این معنا، برای جلوگیری از عبور از این آستانه دما، انسان باید انتشار گازهای گلخانه ای خود را به صفر برساند. این در واقع به این معنی است که اگرچه هنوز میتوانیم مقداری گازهای گلخانهای را در جو منتشر کنیم، اما مقدار آن باید به اندازهای باشد که گرما از جو خارج شود.
یکی از راهکارهای عملی در این زمینه کاهش و حذف کربن از جو آسیب دیده است. بشر می تواند با جایگزینی انرژی پاک و طبیعی به جای سوزاندن زغال سنگ و نفت از چنین فاجعه ای جلوگیری کند. زیرا ما می توانیم کاری را که برای یک قورباغه غیرممکن است انجام دهیم. فقط باید ته دیگ را کم کنیم!